Gözyaşı kesesinin burun içine ağızlaştırılması ameliyatları (dakriosistorinostomi) göz yaşının toplanarak buruna aktarılmasını sağlayan gözyaşı kesesinin (lakrimal sak) ve veya gözyaşı kanalının (lakrimal duct) çeşitli nedenlerle tıkandığı durumlarda uygulanmaktadır.
Gözyaşının gözden dışarı akması (epifora) ve tekrarlayan gözyaşı kesesi iltihapları olan hastalarda tıbbi tedaviye ve dilatasyona (genişletme) rağmen kanalların açılmaması ve gözyaşının yeterli miktarda buruna transferinin sağlanamaması durumunda gözyaşı kesesi cerrahi olarak buruna ağızlaştırılmaktadır.
Gözyaşı kesesi hastalıklarının tetkik, ayırıcı tanı ve tedavisi göz hastalıkları uzmanları tarafından yapılmakta ve cerrahi kararı yine göz hastalıkları uzmanları tarafından verilmektedir.
Klasik olarak uygulanan cerrahi teknik dışarıdan yapılan bir kesi gerektirmekte ve gözyaşı kesesi bulunarak iç duvarı buruna ağızlaştırılmaktadır.
100 Yıldan uzun zaman önce tanımlanmış ancak o devirde görüş yetersizliği nedeni ile popülarite kazanmamış olan burun yolu ile yapılan gözyaşı kesesi ameliyatları yaklaşık 20 yıl önce endoskopik sinüs cerrahisinin uygulamaya girmesini takiben tekrar gündeme gelmiş ve giderek artan sıklıkla kullanılmaya başlanmıştır.
Ameliyat Süreci
Göz hastalıkları uzmanı ve endoskopik cerrahide tecrübeli bir kulak burun boğaz uzmanının birlikte gerçekleştirdiği endoskopik ameliyat ile (endoskopik dakriosistorinostomi) gözyaşı kesesi ile burun arasında bulunan lakrimal kemiğe burun yolu ile ulaşılmakta ve kemik geçilerek gözyaşı kesesi bulunduktan sonra kese iç duvarı açılmakta alt ve üst göz kapaklarının burna yakın kenarında yer alan gözyaşı kanalı ağızlarından (punktum) geçirilen silikon tüpler burun içinden alınıp tespit edilmektedir. Tüplerin kalış süresi hastalığın durumuna göre belirlenmekle beraber 2-12 ay arasında olabilmektedir.
Klasik ameliyat ve endoskopik ameliyat arasında başarı oranı açısından anlamlı bir fark saptanmamış olup her iki işlem için de bu oran %90-95 civarındadır. Gözyaşı kesesinde sert iyileşme dokusu oluşumu ve tıkanıklığın tekrarlaması en sık karşılaşılan komplikasyonlardır. Endoskopik ameliyatlarda ek olarak burun kanaması başta olmak üzere endoskopik cerrahiye ait komplikasyonlar nadir de olsa izlenebilmektedir.
Son yıllarda ilerleyen endoskopik cerrahi teknolojisi ile burun içinden lakrimal kemiği geçme aşamasını son derece kolay hale getiren lazerler ve mikrodebriderler geliştirilmiş, özellikle ameliyatın anatomik yapıların yeri tam olarak görülerek yapılmasını sağlayan cerrahi navigasyon sistemlerinin kullanıma girmesi burun yolu ile yapılan endoskopik ameliyatların komplikasyon oranını azaltırken cerrahi süresinin önemli ölçüde kısalmasını sağlamıştır.
Endoskopik dakriosistorinostomi ameliyatının en önemli avantajları;
- Yüzde yara izi oluşmaması
- Göz yaşı kesesi fonksiyonlarının fazla etkilenmemesi
- Ameliyat süresinin kısa olması
- İyileşme ve normal hayata dönme süresinin kısa olmasıdır.